رابطه سواد رسانه‌ای با مهارت‌های تفکر انتقادی و نقش میانجی خلاقیت‌شناختی: جزء‌پژوهی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر قم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور واحد تهران جنوب. تهران. ایران (نویسنده مسئول)

2 استادیار، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سواد رسانه‌ای با مهارت‌های تفکر انتقادی و نقش میانجی خلاقیت‌شناختی در دانش-آموزان دوره متوسطه در دوران کرونا انجام شد. روش تحقیق به صورت توصیفی- همبستگی و روابط بین متغیرها با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، تمامی دانش‌آموزان دوره متوسطه اول و دوم شهر قم در سال تحصیلی 1401-1400 هستند که مطابق با فرمول کوکران تعداد 380 نفر از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه‌های سواد رسانه‌ای فلسفی (1393)، مهارت‌های تفکر انتقادی ریکتس (2003)، و خلاقیت‌شناختی سلطانی (1388) بود که برای جمع‌آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفت. برای تحلیل یافته ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر به کمک نرم‌افزار Spss نسخه 26 و نرم افزار Amos نسخه 24 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد سواد رسانه‌ای با مهارت‌های تفکر انتقادی رابطه معنادار داشته و مولفه‌های آن قابلیت تبیین متغیر فوق را دارد. همچنین نتایج آزمون تحلیل مسیر نشان داد که خلاقیت شناختی می‌تواند نقش واسطه‌ای در رابطه بین سواد رسانه‌ای با مهارت‌های تفکر انتقادی دانش‌آموزان دوره متوسطه داشته باشد. پیشنهاد می‌شود جهت تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی، دوره‌های آموزشی سواد رسانه‌ای به صورت مستمر برای دانش‌آموزان برگزار گردد.