تبیین وضعیت حضور شبکه‌های صداوسیما در شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه مدیریت رسانه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

2 دکترای تخصصی، استادیار گروه مدیریت رسانه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دکترای تخصصی، استادیار، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات، تهران، ایران

4 دکترای تخصصی، استادیار، دانشیارگروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

5 دکترای تخصصی، استادیار، عضو هیئت علمی گروه مدیریت رسانه دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22034/mcr.2024.423180.1048

چکیده

این نوشتار در پی پاسخ این پرسش و مسئله اساسی است که امروزه شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی در ایران تا چه اندازه از شبکه‌های اجتماعی برای پیشبرد اهداف و مأموریت‌های خود و جذب مخاطب استفاده می‌کنند؟ شیوه استفاده و حضور صداوسیما در شش رسانه اجتماعی پرمخاطب در ایران (تلگرام، اینستاگرام، توییتر، سروش، بله و ایتا) چگونه است؟ این تحقیق به دلیل اکتشافی‌بودن فرضیه ندارد. نظریه اصلی این تحقیق، نظریۀ «هم‌گرایی رسانه‌ای» است. محقق از روش تحقیق کمّی تحلیل محتوا استفاده کرده است. شاخص‌های تحقیق عبارت‌اند از: پلتفرم رسانه اجتماعی، نوع صفحه، تاریخ ایجاد، تعداد کل پست‌ها، تعداد عضو، تعداد لایک، تعداد بازانتشار (ری‌توییت)، تعداد بازدید، تعداد پست روزانه و تعداد کامنت.
تعداد جامعه آماری و نمونه، هشتاد مورد و کل‌شماری شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد صداوسیما بازخورد مناسبی از فعالیت در شبکه‌های اجتماعی دریافت نمی‌کند. هیچ‌یک از شبکه‌های صداوسیما که سروش وابسته به این سازمان است، در رتبه اول تا سوم پرنفوذترین رسانه ایران قرار نگرفته‌اند. از طرف دیگر پرنفودترین شبکه صداوسیما یعنی شبکه ورزش در شبکه اجتماعی اختصاصی صداوسیما یعنی سروش، توانسته است حداکثر 112 هزار عضو را جذب خود کند. اصلی‌ترین رسانه اجتماعی شبکه‌های صداوسیما میان همه انواع رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی، اینستاگرام است. شبکه‌های صداوسیما به طرز بسیار محسوسی در شبکه توییتر دارای مخاطب اندکی هستند.

کلیدواژه‌ها


الیزابت، کاتلین (2018 م)؛ «تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر رابطه بین رسانه‌های سنتی و افکار عمومی»؛ دانشگاه تنسی آمریکا. مشاهده‌شده در تاریخ 12 خرداد 1402، قابل مشاهده در دو آدرس :
https://libjournals.mtsu.edu/index.php/scientia/article/view/1014
https://libjournals.mtsu.edu/index.php/scientia/article/download/1014/923/3308
ایچا، کلمنت (2017 م)؛ «تأثیر پلتفرم‌های رسانه‌ای جدید بر محتوای رسانه‌های ارتباط‌جمعی»؛ دانشگاه علم و تکنولوژی اِنوگو نیجریه، نشریه علمی علوم اجتماعی و منابع انسانی، مشاهده‌شده در تاریخ 12 خرداد 1402، قابل مشاهده در آدرس:
https://www.academia.edu/31817422/Impact_of_the_New_Media_Platforms_on_the_Content_of_the_Mainstream_Media
  https://iws.gov.pl/the-impact-of-digital-media-on-traditional-media/
باقرپور، پیام، حسین موسوی و سیدعلی‌محمد آذربخش (1400)؛ «راهکارهای هم‌گرایی میان صداوسیما و فضای مجازی در حوزۀ تولید محتوا»؛ فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، سال هفتم، ش 25.
ساجدی، مهدی (1395)؛ پایان‌نامۀ «رویکرد خبر رسانه ملی به شبکه‌های اجتماعی و شناسایی ظرفیت این شبکه‌ها در خبررسانی»؛ استاد راهنما: حسین رضی؛ استاد مشاور: ابراهیم فتحی؛ دانشگاه صداوسیما، تهران.
صفری، محمود و بی‌بی‌سادات میراسماعیلی (1391 ش)؛ «هم‌گرایی رسانه»؛ فصلنامه مطالعات رسانه‌ای، سال هفتم، ش 16.
کیج، جولیا، اِروه، نیکلاس و مازویر بئاتریس (2022 م)؛ «رسانه‌های اجتماعی بر رسانه‌های جریان اصلی تأثیر می‌گذارند: شواهدی از دو میلیارد توییت»؛ دانشگاه پاریس. مشاهده‌شده در تاریخ 12 خرداد 1402، قابل مشاهده در آدرس: 
 https://ideas.repec.org/p/hal/spmain/hal-03877907html
گزارش ایسپا با موضوع «مرجعیت خبری رسانه‌های ایران» منتشره در سال 1400، بازدیدشده در تاریخ 14 فروردین 1402، قابل مشاهده در آدرس:
 https://www.khabaronline.ir/news/1660016
گزارش پایگاه مشرق‌نیوز با موضوع «ضریب نفوذ ۷۱ درصدی شبکه‌های اجتماعی در ایران»؛ منتشره در تاریخ 15 آبان 1400، بازدیدشده در تاریخ 13 خرداد 1402، قابل مشاهده در آدرس: 
https://www.mashreghnews.ir/news/1295297
https://jahanesanat.ir/?p=268294
گزارش مرکز ملی فضای مجازی با موضوع «جدیدترین آمار کاربران فعال پیام‌رسان‌های داخلی»؛ منتشره در تاریخ 24 اسفند 1401، بازدیدشده در تاریخ 14 خرداد 1402، قابل مشاهده در آدرس: 
https://digiato.com/article/2023/03/15/statistics-number-active-users-native-messengers-esfand-1401
ملکیان، شکوه (1399 ش)؛ «کاربرد توییتر در میان روزنامه‌نگاران ایرانی»؛ پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی.